Osteoporose: minder breuken bij ouderen door extra portie zuivel

Naar schatting lijdt zo’n 19% van de vrouwen en 3% van de mannen ouder dan 85 jaar aan [1] osteoporose, een aandoening waarbij de botmassa en de botkwaliteit sterk verlaagd zijn. Dit vergroot de kans op vallen en heup- en andere botbreuken. Australisch onderzoek toont nu aan dat een extra inname van calcium en eiwitten via aanvullende porties zuivel, het aantal valpartijen, botbreuken en heupfracturen in woonzorgcentra aanzienlijk vermindert. “Ook bij ons kan zo’n eenvoudige preventieve aanpak een gunstige impact hebben op het welzijn van ouderen. ” zegt Inge Coene, voedingsdeskundige bij NICE.

Dr. Sandra Iuliano van de Universiteit van Melbourne en haar team onderzochten of het risico op vallen en bot- en heupbreuken bij ouderen in woonzorgcentra afnam als zij dagelijks extra zuivel kregen [2]. De resultaten waren opvallend: een extra portie zuivel* kon geassocieerd worden met 33% minder botbreuken, 46% minder heupfracturen en 11% minder valpartijen. De botdensiteit, de spiermassa en het lichaamsgewicht bleven stabiel bij de ouderen die extra zuivel kregen, terwijl die bij de controlegroep verder afnamen.

Het unieke aan dit onderzoek is dat het een grootschalige voedingsinterventiestudie is bij meer dan 7000 ouderen die verblijven in 60 woonzorgcentra. In 30 woonzorgcentra kregen de bewoners gedurende twee jaar een extra portie zuivel om hun beperkte calcium- en eiwitinname op peil te brengen. In 30 andere woonzorgcentra bleef de voeding ongewijzigd*.

“Zuivel bevat van nature veel voedingsstoffen zoals eiwitten en calcium, die bijdragen tot een goede botgezondheid. Maar ook andere voedingsstoffen in melk en melkproducten hebben mogelijks bijgedragen tot de gunstige resultaten. Zuivel is voor de meeste Belgen een vertrouwd gegeven qua gebruik en smaak, waarbij gemiddeld twee tot drie porties zuivel per dag ook deel uitmaken van de algemene aanbevelingen voor een gezonde voeding. Daarnaast is wat extra melk, yoghurt en kaas verwerken in het dagmenu van ouderen relatief eenvoudig”, zegt Inge Coene.

In Belgische woonzorgcentra zijn naar schatting 13% van de ouderen ondervoed en loopt 50% risico op ondervoeding [3] , iets wat het risico op sarcopenie (verlies van spiermassa, spierkracht en spierfunctie; de aandoening treft 33% van de ouderen in woonzorgcentra), valincidenten en botbreuken vergroot. Ook hierop kan het toevoegen van extra melk en melkproducten een voordelig effect hebben.

Extra zuivel aangepast aan persoonlijke voorkeur

Een belangrijk aandachtspunt in het onderzoek was de haalbaarheid van de interventie. De zuivelinname werd in de verschillende woonzorgcentra die deelnamen aan het onderzoek, op maat en aansluitend bij de persoonlijke voorkeuren verhoogd, bijvoorbeeld via milkshakes, zuiveldesserts, kaashapjes, melk- of kaassaus bij groenten, yoghurt- en plattekaasdips, verrijking van soep en puree met magere melkpoeder, etc. Om de financiële haalbaarheid van het toevoegen van extra zuivel in het menu te kaderen, werd ook de meerkost per persoon per dag in kaart gebracht: €0,70.

“Inspraak van bewoners, koks en het personeel is cruciaal om dergelijke interventies ook op lange termijn op een doenbare en betaalbare manier in de dagelijkse werking te kunnen integreren. Maar met deze resultaten is het zeker de moeite waard om te overwegen”, aldus Inge Coene. ​

* In totaal 3,5 porties zuivel in de interventiegroep in vergelijking met gemiddeld 2 porties zuivel per dag in de controlegroep; 1 portie zuivel in het onderzoek is 250 ml melk, 200 g yoghurt of 40 g kaas.

[1] Bron
​[2] Bron
​[3] Bron: NutriAction 2013

Over VLAM

Het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) verzorgt, in opdracht van het bedrijfsleven en van de Vlaamse Regering, in binnen- en buitenland de marketing van de producten en diensten van de Vlaamse landbouw-, tuinbouw-, visserij- en agrovoedingssector, met bijzondere aandacht voor een gedifferentieerd kwaliteitsbeleid. Met die promotie wil VLAM een toegevoegde waarde creëren die bijdraagt tot leefbare en duurzame sectoren in het belang van de bijdrage betalende marktdeelnemers en van de Vlaamse agrarische producent.